Helaas worden steeds meer mensen het slachtoffer van oplichters, die steeds weer nieuwe manieren vinden om ons vertrouwen te misbruiken. Naast het bekende phishing (via e-mail), is er tegenwoordig ook vishing (via telefoon), quishing (via QR-codes) en smishing (via sms). In deze blog leggen we uit hoe je deze oplichterstrucs herkent en wat je kan doen om jezelf te beschermen.
Wat is phishing?
Phishing is de klassieke nep-email truc. Oplichters sturen je een e-mail die lijkt te komen van je bank, de Belastingdienst of je favoriete winkel. In de e-mail staat een link die je naar een valse website brengt waar je gevraagd wordt om je persoonlijke gegevens in te vullen, zoals je gebruikersnaam, wachtwoord of creditcardgegevens.
Hoe herken je phishing?
- Controleer altijd het e-mailadres van de afzender. Vaak gebruiken oplichters een adres dat heel erg lijkt op een echt adres, maar met kleine afwijkingen.
- Let op rare taal- en spelfouten in de e-mail.
- Klik nooit zomaar op links en voer nooit persoonlijke gegevens in op websites die je niet vertrouwt.
- Neem bij twijfel altijd direct contact op met de organisatie waarvan de e-mail afkomstig zou zijn.
Vishing: een nieuwe variant
We hebben in een eerdere blog al uitgebreid gesproken over vishing, waarbij oplichters je telefonisch benaderen. Ze doen zich voor als medewerkers van bijvoorbeeld je bank, de Belastingdienst of een computerbedrijf en proberen je te overtuigen om geld over te maken of persoonlijke gegevens te delen.
Hoe herken je vishing?
- Vertrouw niet zomaar op het telefoonnummer dat je in je scherm ziet staan; dit kan nep zijn.
- Banken en overheidsinstanties zullen je nooit vragen om persoonlijke gegevens of pincodes telefonisch door te geven.
- Hang gewoon op als je het niet vertrouwt en bel het bedrijf terug op een officieel nummer.
Wat is smishing?
Smishing klinkt als iets schattigs, maar dat is het niet. Het is een methode waarbij oplichters sms-berichten gebruiken om mensen te misleiden. Deze berichten lijken afkomstig te zijn van vertrouwde bronnen en bevatten vaak een link die leidt naar een frauduleuze website, of een telefoonnummer dat je moet bellen.
Hoe herken je smishing?
- Wees voorzichtig met sms’jes van onbekende nummers, vooral als ze urgent klinken of om persoonlijke informatie vragen.
- Klik niet op links in sms’jes van onbekende afzenders.
- Check verdachte berichten door rechtstreeks contact op te nemen met de organisatie via een officieel telefoonnummer of hun officiële website.
Quishing: phishing met een moderne twist
Je hebt misschien wel eens QR-codes gescand om snel een menu te bekijken of een app te downloaden. Oplichters hebben deze handige technologie ook ontdekt en gebruiken quishing: ze plaatsen vervalste QR-codes die je naar frauduleuze websites of apps leiden.
Hoe herken je quishing?
- Scan alleen QR-codes van bronnen die je vertrouwt.
- Wees voorzichtig met QR-codes die je zomaar ergens ziet, zoals op flyers, posters of e-mails van onbekenden.
- Check de URL die je ziet na het scannen van een QR-code voordat je erop klikt of je informatie invoert.
Hoe bescherm je jezelf?
- Blijf alert: Of het nu via e-mail, telefoon of sms is, wees altijd op je hoede voor onverwachte berichten en oproepen.
- Gebruik tweestapsverificatie waar mogelijk: Dit biedt een extra beveiligingslaag voor je accounts.
- Installeer beveiligingssoftware: Zorg ervoor dat je computer, tablet en smartphone zijn beschermd met up-to-date beveiligingssoftware.
- Deel geen persoonlijke gegevens: Geef nooit je persoonlijke gegevens door via e-mail, telefoon of sms, tenzij je helemaal zeker weet dat de afzender legitiem is.
