Tegenwoordig doen we alles met onze telefoons: bellen, mailen, bankieren, foto’s maken en onze social media checken. Maar het is wel belangrijk dat je dit veilig doet. Want net als je huis bescherming nodig heeft, moet je telefoon ook goed beschermd zijn tegen digitale indringers zoals malware.
Wat is malware?
Malware is ongewenste software die zonder jouw toestemming op je toestel terechtkomt en schade kan aanrichten. Er zijn verschillende soorten malware:
- Virussen: Kunnen zichzelf vermenigvuldigen en schade aanrichten aan je systeem
- Trojaanse paarden: Doen zich voor als nuttige apps, maar stelen stiekem je gegevens
- Adware: Bombardeert je met ongewenste advertenties
- Spyware: Verzamelt in het geheim informatie over jouw activiteiten
- Ransomware: Vergrendelt je gegevens en eist losgeld voor vrijgave
Malware kan leiden tot het stelen van persoonlijke informatie, financieel verlies, of het vertraagt de werking van je telefoon. In alle gevallen dus heel vervelend.
Hoe komt het op je telefoon?
Malware kan op verschillende manieren je telefoon binnendringen:
- Onveilige app-downloads: Vooral bij apps buiten de officiële app stores
- Phishing via e-mail of sms: Berichten met kwaadaardige links of bijlagen
- Onbeveiligde wifi-netwerken: Zoals openbare hotspots in cafés of op stations
- Bluetooth-verbindingen: Als deze niet goed beveiligd zijn
- Verouderde software: Beveiligingslekken in oude versies van apps of besturingssystemen
Wat te doen bij een malware-infectie?
Vermoed je dat je smartphone besmet is met malware? Onderneem deze stappen:
- Schakel je internetverbinding uit om verdere schade te voorkomen
- Start je telefoon op in veilige modus (de exacte procedure verschilt per toestel)
- Verwijder recent geïnstalleerde apps die je niet vertrouwt
- Voer een antivirusscan uit om malware op te sporen en te verwijderen
- Herstel je telefoon naar fabrieksinstellingen als laatste redmiddel (maak eerst een back-up!)
7 tips om het te voorkomen
Houd je software up-to-date
Updates zijn er niet alleen voor nieuwe functies, maar ook voor belangrijke beveiligingsverbeteringen:
- Zet automatische updates aan voor je besturingssysteem (iOS of Android)
- Update je apps regelmatig via de Play Store of App Store
- Controleer regelmatig of er nieuwe beveiligingsupdates beschikbaar zijn
Deze updates bevatten vaak oplossingen voor beveiligingslekken die door hackers misbruikt kunnen worden.
Download alleen apps uit betrouwbare bronnen
Bij het downloaden van apps:
- Gebruik alleen officiële app stores: Google Play Store voor Android of App Store voor iPhone
- Lees reviews en controleer het aantal downloads voordat je een app installeert
- Let op de ontwikkelaar: bekende bedrijven zijn meestal betrouwbaarder
- Wees voorzichtig met apps die te mooi klinken om waar te zijn. Want dat zijn ze vaak ook!
Let op app-rechten
Apps vragen toestemming voor verschillende functies op je telefoon:
- Beoordeel kritisch welke rechten een app vraagt
- Vraag je af: waarom heeft een zaklamp-app toegang nodig tot je contacten?
- Pas de rechten aan in de instellingen van je telefoon
- Verwijder apps die onnodige rechten eisen
Bescherm jezelf tegen phishing
Phishing is een veelgebruikte methode om malware te verspreiden:
- Open geen links of bijlagen in verdachte berichten
- Let goed op spelfouten of vreemde e-mailadressen
- Wees alert bij berichten die direct actie eisen (Log nu in! Klik op deze link!)
- Bij twijfel: neem rechtstreeks contact op met het bedrijf via hun officiële website
Beveilig je internetverbinding
Je internetverbinding kan een zwakke schakel zijn:
- Vermijd het gebruik van openbare wifi voor gevoelige zaken zoals internetbankieren
- Gebruik een VPN (Virtual Private Network) voor extra beveiliging
- Zet Bluetooth uit wanneer je het niet gebruikt
- Schakel de functie ‘automatisch verbinden met wifi-netwerken’ uit
Gebruik antivirussoftware
Antivirussoftware biedt extra bescherming:
- Kies een betrouwbare antivirusapp
- Stel regelmatige scans in om je toestel te controleren
- Let op: gratis antivirussoftware biedt vaak beperkte bescherming
Gebruik een sterk wachtwoord
Een goed wachtwoordbeleid is de eerste verdedigingslinie:
- Gebruik sterke wachtwoorden met cijfers, letters én symbolen
- Activeer vingerafdruk- of gezichtsherkenning als dat mogelijk is
- Stel tweefactorauthenticatie (2FA) in voor belangrijke accounts
- Gebruik een wachtwoordmanager om verschillende wachtwoorden te beheren
- Wijzig wachtwoorden regelmatig, zeker na een datalek
